بخش نخست گفتگوی اختصاصی بزرگمهر کیانی با دکتر ابوذر شهپری، عضو انجمن اقتصاددانان ایران و نویسنده کتاب “آشنایی با علم BIM و کاربرد آن“: با تشکر از شما جهت شرکت در این گفتگو به عنوان اولین سوال یک توضیح کلی در مورد BIM بفرمائید. BIM در واقع مراحل مختلف چرخش یک پروژه در مدل سازی […]
بخش نخست گفتگوی اختصاصی بزرگمهر کیانی با دکتر ابوذر شهپری، عضو انجمن اقتصاددانان ایران و نویسنده کتاب “آشنایی با علم BIM و کاربرد آن“:
با تشکر از شما جهت شرکت در این گفتگو به عنوان اولین سوال یک توضیح کلی در مورد BIM بفرمائید.
BIM در واقع مراحل مختلف چرخش یک پروژه در مدل سازی و الگوسازی از مطالعات اولیه، طراحی، معماری، سازه، تاسیسات مکانیکی و الکتریکی تا متدها و روش های مختلف ساخت و ساز از جمله تعیین مصالح و تجهیزات نوین ساختمانی، تا پایان اجرا و ساخت یک پروژه را در برمی گیرد و اجرا کامل یک پروژه را قبل از ساخت و کلیه هزینه ها و مراحل ساخت یک پروژه را با شیوه های اجرایی آن به تصویر می کشد و برآوردهای الزم را ارائه می کند که این چرخه یک چرخه کاملی است به نام BIM.
درخصوص مقوله ی BIM باید این نکته را تکمیل کنم که برای اولین بار است که در ایران به صورت علمی به BIM پرداخته شده و ما درواقع علم BIM را در ایران بنیانگذاری کردیم و در حال حاضر جزو 3 کشور اول دنیا در تولید علم BIM قرار گرفتیم که این افتخار به عنوان افتخار بنیانگذاری تولید علم BIM در ایران نصیب ما شد و در حال حاضر جزو 8 کشوری هستیم که این علم را به عرصه ظهور و اجرا درآوردیم.
در حال حاضر در دنیا کشورهایی که علم BIM را در پروژه هایشان اجرا می کنند عبارتند از : ایران، امریکا، انگلستان، فنالند، دانمارک، نروژ، هنگ کنگ و سنگاپور. جای بسی خرسندی است که در زمینه تولید و اجرای این علم در سطح دنیا، یکی از 8 کشور تولیدکننده علم BIM هستیم. خدا را شاکریم که جزو 3 کشور اول تولید علم BIM قرار گرفتیم و باز هم خداوند را شاکریم که بنیانگذار تولید این علم در داخل ایران هستیم
با تشکر از توضیحات شما و واقعا جای بسی خوشحالی است. اگر بخواهیم این علم را در دسته بندی علوم قرار دهیم، علم BIM زیرشاخه مدیریت است یا اقتصاد و یا تلفیقی از این دو؟
علم BIM زیرمجموعه و شاخه ای از مهندسی، مدیریت و اقتصاد قرار می گیرد. این علم در واقع تلفیقی از اقتصاد، مدیریت و مهندسی است. چراکه درخصوص پیش بینی برآوردهای هزینه در حوزه اقتصاد و در امور تخصصی و فنی زیرمجموعه مهندسی بوده و مدیریت کلی این چرخه و فرآیند به طور کلی زیرشاخه ای از مدیریت است. به بیان دیگر می توان BIM را زیرمجموعه هر سه علم دانست، ولی بخش پایه ای BIM بیشتر از علم مهندسی وام می گیرد که امیدواریم بتوانیم این علم را در کلیه پروژه های مهندسی کشور به اجرا درآوریم. به نظر شما سیستم ساخت و ساز در ایران –در حالت فعلی- چه میزان فاصله دارد با استانداردهایی که برای پیاده سازی BIM مورد نیاز است؟
باتوجه به اینکه BIM یک علم نوین محسوب می شود و زمان زیادی از گسترش و اجرای آن در پروژه ها در ایران نمی گذرد، یک مقدار فاصله داریم تا اینکه این علم را سراسری کنیم و در کلیه پروژه ها امکان استفاده از آن را داشته باشیم.
در حال حاضر تعداد زیادی از مهندسین عمران به این نتیجه و باور رسیده اند که قبل از شروع یک پروژه ، برآوردهای اولیه آن را انجام دهیم. به عنوان مثال می توان گفت تفاوت استفاده کردن از این علم در یک پروژه و استفاده نکردن آن شبیه فکر کردن و بعد عمل کردن است در برابر عمل کردن و بعد فکر کردن به آن. علم BIM این امکان را به ما می دهد تا قبل از اینکه عمل کنیم، فکر کنیم، طراحی کنیم، پیش زمینه ها را بسنجیم و کلیه مراحل این چرخه را که قصد انجام آن را داریم، از صفر تا صد بررسی کرده و هزینه ها را برآورد نموده و پس از اینکه این روند تکمیل شد، پروژه را اجرا کنیم.
اگر علم BIM در کلیه پروژه های مهندسی به اجرا درآید، مطمئن باشید اولین بازتاب و بازخورد و حسن این است که در هزینه ها و در زمان اجرای پروژه صرفه جویی قابل توجهی بعمل می آید و تفاوت حاصله واقعا چشمگیر و قابل تامل خواهد بود.
در نظر بگیرید 2 پروژه به صورت همزمان آغاز بکار می کنند. یکی بدون درنظر گرفتن علم BIM و پروژه ای دیگر با استفاده از علم BIM.چه تفاوت هایی بین این دو پروژه متصور هستید؟
اگر در پروژه ای ما از BIM استفاده نکنیم و براساس اصول سنتی عمران و معماری سابق که برای اجرای پروژه ها استفاده می کردیم، بخواهیم با همان روش ها پیش برویم، هم از لحاظ سرعت پیشرفت کار و هم از نظر هزینه تمام شده، بسیار عقب تر خواهیم بود از پروژه ای که از این علم استفاده نموده است. علم نوین BIM به ما کمک می کند قبل از اجرای هر پروژه بتوانیم ظرفیت ها و نیازمندی های آن پروژه را برآورد کرده و قبل از اینکه پروژه به اجرا درآید، انتهای پروژه را به وضوح ببینیم. می دانیم در پایان پروژه هزینه تمام شده-در واقع هزینه های پیش رو- چه میزان خواهد بود و چه مدت زمانی جهت اجرای پروژه پیش رو خواهیم داشت و در واقع کلیه متدها و روش های مختلف ساخت و ساز را در یک پروژه می توانیم برآورد کنیم که قطعا در دو فاکتور اصلی هزینه و زمان تمام شده به ما کمک می کند. یک پروژه ساختمانی با استفاده از این علم، در پایان قطعا با قیمت مناسب تر و در زمان زودتر و منطقی تری به اتمام خواهد رسید
جهت روشن شدن ذهن مخاطبین خواهش می کنم به ساده ترین بیان BIM را تعریف کنید که از نظر کاربردی برای ما چکار می کند؟ آیا یک نرم افزار است یا صرفا یک شیوه اجرایی و یا تلفیقی از این دو؟
سوال خوبی پرسیدید. در واقع BIM یک نرم افزار است تحت عنوان نرم افزارهای محاسباتی. طور دیگری اگر بخواهیم تعریف کنیم BIM اختصاری از یک عبارت است : Modeling Information Building که همان “مدل سازی اطلاعات ساختمان” می باشد که این مدل سازی اطلاعات ساختمان توسط یک نرم افزار ایجاد می شود و این نرم افزار پروژه را به صورت 7 بعدی برای ما به نمایش می گذارد.
ملزم می دانم توضیحی درباره 7 بعدی بدهم که هر بعد در پروژه شامل چه بخش هایی می شود. در حوزه طراحی طبیعی یک پروژه دو بعدی و سه بعدی دیده می شود که ما در BIM یک پروژه را تا ابعاد 7 گانه دیده ایم که برنامه ریزی را به روند اجرای پروژه اضافه کرده، که می شود بعد چهارم BIM که در واقع عناصر را به ترتیب مونتاژ می کند. در بعد پنجم تخمین و برآورد به ابعاد قبلی اضافه می شود. در بعد ششم اجازه حفاظت از محیط زیست و اطلاعات مصرف انرژی را به ما می دهد و در بعد هفتم اطلاعات مدیریت امکانات را با تمام ابعاد قبلی ترکیب کرده و مدیریت کلی پروژه به طور کامل جمع بندی شده و 7 بعد BIM کامل می شود.
پس در نتیجه BIM نرم افزاری است که در 7 بعد اجرای پروژه به ما کمک می کند و این ترکیب 7 بعدی را ایجاد می کند که ما بتوانیم به چرخه مناسبی برای اجرا و ساخت یک پروژه دست پیدا کنیم
باتشکر از پاسخ جامع و کامل شما. آیا برای ساخت یک واحد مسکونی هم می توان از BIM استفاده کرد؟ به همان طریقی که برای ساخت یک برج 40 طبقه می توان از آن استفاده نمود؟
هیچ فرقی نمی کند. برای کوچک ترین پروژه مسکونی یا عمرانی می توانید از BIM استفاده کنید. حال ما BIM را در حوزه ساختمان آوردیم در حالیکه می تواند در هر پروژه مهندسی شکل بگیرد. در واقع کلیه برآوردهای اولیه در هر پروژه را انجام دهیم و این چرخه را کامل ببینیم، حال برای پروژه یک طبقه یا 30 طبقه تفاوتی در اصل و اجرای آن ندارد. البته در پروژه ای که تعداد واحدها بیشتر باشد و از BIM استفاده کنیم قطعا صرفه جویی بیشتری-به لحاظ سرشکن شدن هزینه ها- انجام داده ایم و مزایای بیشتری دارد ولی در اصل استفاده از آن تفاوتی بین پروژه ها وجود ندارد و در تمام آنها قابل استفاده است.
ممنونم. باتوجه به آشنایی شما با فضای ساخت و ساز، تا چه حد فضای بلندمرتبه سازی را در ایران پذیرای سیستم علم BIM می بینید؟ چه فاکتورهایی مانع و چه فاکتورهایی را در جهت تسریع پیاده سازی BIM می دانید؟
ببینید BIM علم نوینی است که ما باید به جا انداختن این علم در پروژه ها کمک کنیم. قطعا برای هر مهندس عمران و یا سازنده ای بسیار مهم است که پروژه را با سرعتی بیشتر و البته با هزینه ای کمتر پیش برد. شاید اینطور به نظر بیاید که ابتدای پروژه برای استفاده از BIM در پروژه بخواهد هزینه هایی بابت طراحی، برآوردها، نرم افزار و … پرداخت کند، ولی وقتی در پایان کار تفاوت هزینه ها را با استفاده و بدون استفاده از BIM محاسبه کند، تفاوت را متوجه خواهد شد و قطعا استقبال خواهد کرد.
ما برای آنکه بتوانیم BIM را جا بیاندازیم و در پروژه های مهندسی از آن استفاده کنیم همینقدر کفایت می کند که مهندسین عمران ما و در واقع سازنده هایی که به عنوان سرمایه گذار در پروژه ها کار و فعالیت می کنند، بدانند که هم در هزینه صرفه جویی خواهد شد و هم در زمان. و این یک نکته قابل توجهی است که قطعا در پیشبرد و پیشرفت BIM در اجرا و پیاده سازی پروژه ها به ما کمک خواهد کرد.
با توجه به اینکه هلدینگی که شما بنیان گذاشتید هم با نام BIM است، در حال حاضر اگر مهندسین و سازندگان قصد استفاده از علم BIM را داشته باشند، شما آمادگی ارائه خدمات در زمینه های مشاوره و پیاده سازی سیستم علم BIM را دارید؟ و آیا بجز شما مراکز دیگری هم وجود دارند و یا شما تنها مرکز ارائه دهنده خدمات علم BIM هستید؟
جناب کیانی… ما به عنوان بنیانگذار BIM در ایران هستیم. و به عنوان بنیانگذار این علم نوین و نگارنده اولین کتاب در حوزه BIM و کاربرد آن در ایران هستیم و BIM به طور انحصاری در ایران به نام ما ثبت شده است. ولی از اینکه دیگر شرکت ها و مجموعه ها از این علم بخواهند استفاده کنند، برای هیچ مجموعه ای محدودیتی وجود ندارد. چون هدف از راه اندازی BIM در واقع تولید و ترویج این علم است و بدنبال این هستیم که روزی را ببینیم که در ایران کلیه پروژه های مهندسی علم BIM را در پروژه هایشان اجرا کنند و محدودیتی برای استفاده از نرم افزارهای این علم برای هیچ کسی وجود ندارد.
برای اجرای در پروژه ها ما این آمادگی را داریم که با کلیه شرکت های انبوه سازی، کلیه شرکت های تعاونی مسکن و در واقع تمامی سرمایه گذارانی که در حوزه مسکن فعالیت دارند، چه در زمینه مشاوره و چه در زمینه اجرا و ساخت پروژه ها، همکاری و همیاری داشته باشیم.
ادامه دارد